CA 72-4 là kháng nguyên do tế bào trong cơ thể sản xuất, đặc biệt là trong dạ dày CA 72-4 được sản xuất nhiều hơn các vị trí khác. Chính vì thế, trong máu luôn tồn tại một lượng CA 72-4 nhất định.

Định lượng CA 72-4 thấp hơn 6,9 μg/ml là bình thường. Trong một số trường hợp, nồng độ CA 72-4 có thể tăng nhẹ ở những người hút thuốc lá hoặc sử dụng chất kích thích.

Nhiều người cho rằng nồng độ CA 72-4 trong máu cao hơn mức bình thường chắc chắn là dấu hiệu của ung thư dạ dày. Quan điểm này là hoàn toàn sai lầm. Trên thực tế chỉ số CA 72-4 có thể tăng cả trong một số bệnh lành tính như: trong viêm tụy (3%), xơ gan (4%), bệnh phổi (17-19%), bệnh khớp (21%), bệnh phần phụ (0-10%), bệnh buồng trứng lành tính (3-4%), kén buồng trứng (25%), bệnh tuyến vú (10%), các bệnh đường tiêu hóa lành tính (5%).

Độ đặc hiệu của CA 72-4 là 60% có nghĩa 100 người mắc ung thư dạ dày thì chỉ có 60 người có nồng độ CA 72-4 tăng trong máu. Do đó, chỉ dựa vào 1 chỉ số CA 72-4 tăng cao hơn so với giá trị bình thường thì chưa khẳng định được là đã bị ung thư dạ dày, nhưng cần kiểm tra sâu hơn để loại trừ bệnh ác tính đó. Tuy nhiên, khi kết hợp CA 72-4 với một số dấu ấn ung thư khác như CEA hoặc CA 19-9 tăng (bình thường: CEA: < 5 ng/ml, CA19-9 < 37 U/ml), thì nguy cơ ung thư dạ dày cũng tăng lên đáng kể.

Trong ung thư dạ dày nồng độ CA 72-4 tăng cao hơn so với giá trị bình thường như sau:

Ở giai đoạn đầu: nồng độ CA 72-4 tăng trên 6 UI/l. Mức tăng này không có ý nghĩa nhiều để chẩn đoán;

Ở giai đoạn toàn phát, nồng độ CA 72-4 tăng cao, có những trường hợp, nồng độ CA 72-4 tăng trên 100 UI/l.

Tỷ lệ CA 72-4 tăng trong ung thư dạ dày chiếm 28 - 80%, thường hay gặp ở 40 - 46% trường hợp ung thư.

Vai trò của CA 72-4 khi theo dõi đáp ứng điều trị ung thư dạ dày: mức độ CA 72-4 trước phẫu thuật có giá trị tiên lượng để chỉ ra tiến triển của ung thư dạ dày. Sự kết hợp mức độ các dấu ấn ung thư CA 72-4, CA 19-9 và CEA trước phẫu thuật sẽ cung cấp thêm thông tin tiên lượng cho bệnh ung thư dạ dày. Bệnh nhân có một trong số các dấu ấn ung thư này dương tính được coi là có nguy cơ tái phát cao, ngay cả ở giai đoạn sớm. Sau phẫu thuật cắt bỏ khối u dạ dày, mức độ CA 72-4 sẽ trở về bình thường trong khoảng 1-2 tuần sau phẫu thuật;

Vai trò của CA 72-4 trong đánh giá tái phát sau điều trị ung thư dạ dày: sau phẫu thuật cắt bỏ dạ dày, nếu tái phát thì mức độ CA 72-4 sẽ tăng trong 70% các trường hợp, trong khi CA 19-9 chỉ tăng trong 50% và CEA chỉ tăng trong 20% các trường hợp tái phát.

Bệnh lý ung thư dạ dày ngày càng phổ biến tại Việt Nam 

- CA 72-4 là một mucin-glycoprotein có trên bề mặt của nhiều loại tế bào như tế bào buồng trứng, vú, đại tràng, tụy, đặc biệt là tế bào ung thư biểu mô dạ dày;

- CA 72-4 được sử dụng để theo dõi đáp ứng điều trị và tái phát ung thư dạ dày, cũng còn được sử dụng để chẩn đoán ung thư buồng trứng. CA 72-4 được chỉ định như một dấu ấn ung thư loại 1 để theo dõi đáp ứng điều trị và tái phát ung thư dạ dày, và là dấu ấn ung thư loại 2 cho chẩn đoán ung thư buồng trứng thể nhày;

- Khi nghi ngờ ung thư dạ dày, bên cạnh việc xét nghiệm CA 72-4 còn phải làm thêm các xét nghiệm khác để khẳng định chẩn đoán;

- Mức độ CA 72-4 có thể tăng trong một số bệnh ác tính như ung thư dạ dày, buồng trứng, đại trực tràng, một số ung thư đường tiêu hóa hoặc phần phụ khác. Ngoài ra cũng có thể tăng trong một số bệnh lành tính.